İlk Kriptonuzu Satın Almak: Rehber

Gerekli bilgileri okudunuz ve bir temel edindiniz. Sıra bu dünyanın bir parçası olmaya geldi! Kripto yolculuğunuzun ilk adımına hoş geldiniz. İlk kriptonuzu satın almaktan bahsedelim.

Hazır kriptoları anlamaya başlamışken, nasıl kripto satın alacağınızı düşününce bir kez daha kafanız karıştıysa endişelenmeyin. Bu son derece normal! İyi haber şu ki coin veya token sahibi olmanıza sadece bir (ama önemli bir) adım kaldı. Atacağınız bu adım, kripto dünyasındaki ilk deneyiminizi belirleyecek ve dolayısıyla doğru bir şekilde başlamakta fayda var.

Hangi kriptoyu satın almalı?

Öncelikle, bir konuya açıklık getirelim: Söz konusu kripto olduğunda neyi isteyip neyi istemediğinize karar verecek tek kişi sizsiniz. Kripto sayesinde özgürlük ve güç yeniden size ait olur ve hâliyle sorumluluk da sizdedir. Önceki makalelerimizden bildiğiniz üzere, aralarından tercih yapabileceğiniz binlerce kripto mevcuttur ve her birinin kendi kuralları, değerleri ve özellikleri vardır. Bu yüzden, ilk kez kripto satın alacağınız zaman en önemli şey kendi araştırmanızı yapmanızdır.

Bilgi dâhilinde seçim yapabilmeniz adına, kripto projeleri hakkında araştırma yaparken benimseyebileceğiniz, en kullanışlı yöntemlere bir göz atalım.

Kripto projeleri nasıl araştırılır?

Daha önce de açıklandığı üzere, farklı kripto türleri mevcuttur: Bitcoin, Altcoin’ler ve token’lar. Kripto satın alırken karşılaşabileceğiniz üç ana kategori bunlardır ve genel olarak sistemin de ne yapıda olduğunu anlamanıza olanak sağlarlar. Gelgelelim, bu kategoriler içerisinde kelimenin tam anlamıyla binlerce seçenek bulunur ve her gün sayısız yeni proje yayınlanır.

Bilinmesi Gereken Riskler

Hemen hemen herkesin bir proje geliştirip yayınlayabiliyor olması sayesinde, kriptoların sağladığı merkeziyetsiz ortam inovasyon için bulunmaz bir nimet gibidir. Sizin içinse kripto satın alacağınız zaman sonsuz seçeneğe sahip olmanız anlamını taşır. Ama bu yaratma özgürlüğünün olumsuz bir tarafı da var. İyi planlanmış dolandırıcılıklar için de bulunmaz bir nimet gibidir.

Bunun en sık rastlanan örneklerinden biri “rug pull”, yani halı çekmedir. Bu, para kazanma amacı taşıdığı açıkça ifade edilen bir coin veya token projesidir ve projenin geliştiricileri, kriptonun değerinin artması için sizin ve bizim gibi insanların para yatırmasını beklerler. Bekledikleri gerçekleşince, projeyi geliştirenler ellerindeki coin’lerin tamamını tek seferde çekip projedeki tüm parayı (sizin yatırdığınız parayı) ceplerine indirirler ve sizi, elinizde pek bir değere sahip olmayan bir miktar token’la baş başa bırakırlar.

Halı çekme dediğimizde tam olarak böyle gerçekleştiğini düşünebilirsiniz. Proje, bir araya getirdiği topluluğun üzerinde durduğu halıyı altından çekmiş olur. Bu tür dolandırıcılıkların kripto dünyasında çok nadir olmadığını söyleyebiliriz çünkü proje başlatmak için herhangi bir teste veya denetime tabi tutulmazsınız. Bu da öyle olmasa bile isteyen herkesin hakiki bir platform olduğunu iddia edebileceği anlamına gelir.

Kaynaklar ve Sorulması Gereken Sorular

Peki, bir projeyi tek başınıza nasıl değerlendirirsiniz?

White Paper’ı Okuyun

İşte iyi bir başlangıç noktası: Hemen her hakiki kripto projesinin bir amacı ve vizyonu vardır. İlginizi çeken bir projede bunların ne olduğunu (hatta bunların olup olmadığını) iyice anlamanız önemli bir bilgi kaynağıdır. Bunun için, white paper denilen teknik referans belgesini okuyabilir ve bir kriptonun potansiyelini değerlendirebilirsiniz. Bu belgeyi okurken, projenin geçerliliğini anlamak adına dikkat etmeniz gereken iki ana nokta vardır:

• Proje mevcut bir probleme çözüm getiriyor mu ve kripto ekosistemine faydalı mı?
• Projenin çalışması ve hedeflediği amaçlara ulaşması için kendine ait bir kriptosu olması gerekiyor mu?

Projenin Discord Kanalına Katılın

Projede olup bitenleri öğrenmek için, kriptonun topluluğuna ait Discord sunucusuna da katılabilirsiniz. Bu sunucu üzerinden projenin geliştiricilerine proje hakkında sorular sorarak bir profil oluşturabilir, geleceğiyle ilgili bilgi alabilir ve yaratıcılarının dürüstlüğünü değerlendirebilirsiniz. Projenin topluluğuyla sohbet ederek proje hakkında özel bilgilere ve yapılması beklenen iyileştirmelere de ulaşabilirsiniz.

Birçok projenin Discord sunucusu ana sayfalarında ve Twitter profillerinde bulunur ama platformun nasıl kullanıldığı hakkında derinlemesine bilgi isterseniz buradaki makaleyi inceleyebilirsiniz!

Yine de bir kripto projesinin hedeflerine ulaşıp ulaşamayacağını kesin olarak bilmek mümkün değildir. Ama açık ve net bir plan üzerine kurgulanmış görünüyorsa, aktif bir topluluğa sahipse ve developer ekibi sürekli iletişim halindeyse projenin geleceğinin daha parlak olabileceği söylenebilir.

En ünlü kripto paralar ne kadar değerli olduklarını kanıtlamış olsalar da daha küçük çaptaki kripto paralar için kapsamlı araştırma yapmak büyük önem taşır. Çünkü bu projeler startup şirketleri gibidir: Değerleri birdenbire hızla artabilir ama yine de kırılgan bir yapıya sahiplerdir. Özetle, kötü tercih diye bir şey yoktur ama her şey için geçerli olan bir kural vardır: Sadece geleceğine inandığınız ve gerekli araştırmaları yaptığınız kriptoyu satın alın.

Coin’den tam bir adet almak zorunda mıyım?

Hadi bakalım! Araştırmanızı yaptınız ve projenin gerçek gibi göründüğünü ve net bir planı olduğunu tespit ettiniz. Sıradaki soru, ne kadar satın almak istiyorsunuz?

Coin’den tam bir adet almak zorunda mıyım? HAYIR! Bu imkân çok bilinmiyor olsa da bir coin’den tam bir birim satın almak zorunda değilsiniz. Aslına bakarsanız birçok kripto para size yarım, çeyrek veya daha az coin alma imkânı sunar. Tıpkı kuruşlarına bölünebilen itibari paralar gibi, kripto paralar da bölünebilir ve dolayısıyla daha küçük miktarlarda satın alınabilir. Hatta bir birim Bitcoin’in bölünebilirliği bir birim Amerikan Dolarından daha fazladır. Amerikan Doları, 1 USD’nin 100’de 1’ine kadar bölünürken; Bitcoin, 1 BTC’nin 100.000.000’da 1’i olan “Satoshi’lere” kadar bölünür.

İlk coin’lerinizi nereden satın alabilirsiniz?

İlk kriptonuzu satın almak istediğinizde en sık kullanılan ve en kolay (dijital) erişim noktası kripto para borsalarıdır. Epey kullanışlı bir ortamda kripto varlıklarınızı kolayca alabilir, satabilir ve takas edebilirsiniz. Coinbase, Binance, Changelly, Bittrex ve Kraken gibi meşhur kripto para şirketlerinin birçoğu esasen borsa platformlarıdır.

Birçok kripto borsası itibari paradan kripto paraya çalışan borsalardır ve banka havalesi, kredi kartı ya da PayPal gibi yöntemleri kullanarak geleneksel itibari para karşılığında coin satın almanıza olanak sağlar. Daha küçük miktarlarda kripto satın almak istiyorsanız bu bahsettiğimiz itibari paradan kriptoya geçiş sunan borsalarda yapamayabilirsiniz. Öncelikle, Ethereum (ETH) gibi aracı olabilecek bir varlık satın alıp ardından kriptodan kriptoya değişim sunan bir borsaya gitmeli ve istediğiniz varlığı ETH’lerinizin karşılığında almalısınız.

Coin ve token’ları nereden satın alabileceğiniz konusu hakkında sonraki makalede daha fazla bilgi vereceğiz.

Kriptolarınızı güvende tutmak

Borsalar kripto paraları almak, satmak ve takas etmek dışında, yeni satın aldığınız kripto varlıkları saklamak için de kullanılırlar. Gelgelelim, konu kripto saklamak olduğunda borsalar pek güvenli değildir ve özgürlüğünüzü kısıtlar. Varlıklarınızı bir borsada bıraktığınızda…

Kıymetli dijital paralarınız savunmasızdır

Giriş bilgilerinizi çözebilecek herkes coin’lerinize erişebilir ve çalabilir. Buna ek olarak borsalar, bilgisayar korsanları için ideal hedeflerdir çünkü tek seferde çok yüksek miktarlarda kripto çalabilirler ve şimdiye kadar arzu edeceğimizden daha sık başarılı oldular.

Hesabınızdaki kriptolar size ait değil

Kripto satın almak ile kriptonuzun sahibi olmak arasında büyük bir fark vardır. Kriptolarınızı bir borsada bıraktığınızda mülkiyeti sizde olmaz ve aynı paranızı tutan bankalar gibi, kripto varlıklarınız borsa tarafından tutulur.

Varlıklarınızın kontrolü sizde değildir

Kriptonuzun asıl sahibi borsa olacağı için ne varlıklarınızın tam kontrolüne sahip olursunuz ne de varlıklarınızla istediğinizi yapma özgürlüğüne. Ama borsa bu imkanlara sahiptir. Borsalar kripto faaliyetlerinize istedikleri gibi kısıtlamalar getirip minimum veya maksimum çekim limitleri koyabilir.

Kripto varlıkların dijital para olduğunu ve fiziksel olarak hiçbir yerde bulunmadıklarını unutmayın. Gerçekten ve güvenli bir şekilde size ait olduklarından emin olmak adına belli güvenlik önlemleri almak şarttır. Bunun sorumluluğu da tamamen sizdedir.

Yine de Ledger olarak size yardımcı olmak için buradayız. Kriptolarınızın kontrolünü tamamen size veriyoruz. Donanım cüzdanlarımız ve birlikte kullanacağınız tek bir uygulama ile varlıklarınız için en iyi güvenliğe, tam mülkiyete ve kontrole sahip olursunuz. Ledger Live uygulamamız üzerinden kriptolarınızı doğrudan satın alabilir, satabilir, borç verebilir veya takas edebilirsiniz. Böylece işlemler ve saklama tek bir yerde toplanmış olur. Borsaların aksine, satın aldığınız kriptolar online bir platformda, yani güvensiz bir ortamda bırakılmamış olur. Borsaların aksine, kripto varlıklarınız gerçekten size ait olur ve daha en başından tam kontrol sahibi olursunuz. Kulağa karmaşık mı geliyor? Merak etmeyin, yanınızdayız.

Bilgi güçtür.

Kripto dünyasına yeni giriş yaptıysanız ve riskleri anladığınızdan emin olmak ve bunlardan nasıl kaçınacağınızı öğrenmek istiyorsanız School of Block bölümümüzü izleyin.