Kriptonuzu Nasıl Güvende Tutarsınız?
Özetle: |
— Self-custody (bireysel kontrol) kripto sahibi olmanın temel taşlarından biridir ve kripto sahiplerinin varlıklarını yönetmek için bir cüzdanda tutmalarını gerektirir — Kripto cüzdanları; blok zinciri ağı ve üzerinde sakladığınız varlıklarla etkileşime girmenize olanak veren bir arayüzdür — Çok sayıda kripto cüzdanı seçeneği bulunur ve her birinin güvenlik, mülkiyet ve rahatlık konusunda avantajları ve dezavantajları vardır — Bu makalede, farklı cüzdanların avantajları ve dezavantajlarını inceleyerek hangisinin sizin için en iyisi olduğuna karar vermenize yardımcı oluyoruz |
CTebrikler! Bu noktaya kadara geldiyseniz blok zinciri ve kriptonun temelini kavramışsınızdır. Hâliyle, coin ve token yönetmenin en önemli unsurunun özel anahtarlar olduğunu da biliyorsunuzdur. Öyleyse bir sonraki soruya geçelim: Özel anahtarlarınızı nasıl güvende tutarsınız?
Özel anahtar olmadan kripto sahibi olamazsınız ve kriptonuzun kontrolünü sağlayan şey özel anahtarınızdır. Dolayısıyla, yapmanız gereken başlıca şeylerden biri özel anahtarınızı korumaktır ve bunun için bir kripto cüzdanına ihtiyacınız vardır.
Öncelikle, kripto cüzdanı tabiri kafa karıştırıcı olabilir, çünkü coin ve token’larınız cüzdanın içinde saklanmaz. Cüzdanda saklanan şey, coin’lerinizi yönetmek için kullandığınız özel anahtarlardır. Tüm bunların nasıl çalıştığına daha detaylı bakalım.
Kripto cüzdanları nasıl çalışır?
Bir kripto para cüzdanının iki işlevi vardır: Özel anahtarlarınızın güvenliğini sağlar ve varlıklarınızın bulunduğu blok zinciri ağıyla etkileşime girmenize olanak tanır.
Daha önce verdiğimiz posta kutusu benzetmesini hatırlayın: Kripto cüzdanını posta kutusu olarak düşünebilirsiniz, çünkü size Posta Hizmetiyle “etkileşime” girme imkanı verir. Onsuz herhangi bir mektup alamazsınız. Buna ek olarak, evinizin önüne bir posta kutusu koyduğunuzda otomatik olarak aktif bir posta adresi ve mektup bölmesi oluşturmuş olur ve kutunun kilidini açmanızı sağlayan bir özel anahtara sahip olursunuz. Aynı şey kripto cüzdanları için de geçerlidir. Bir kripto cüzdanı oluşturduğunuzda otomatik olarak bir grup açık anahtar ve özel anahtar oluşturursunuz.
Piyasada farklı birçok kripto cüzdanı türü olduğunu anlamak önemlidir. Her birinin kendi güçlü ve zayıf yanları vardır. Bunlar fiziksel cihaz, yazılım programı veya dijital platform gibi farklı formlarda olabilir. Gelgelelim, hepsini iki farklı vektörde sınıflandırmak mümkündür: cüzdan tarafından oluşturulan özel anahtarları kimin kontrol ettiği ve cüzdanın internete bağlı olup olmadığı. Bunların her ikisi de cüzdanın sunduğu güvenlik düzeyini anlamak için önemli hususlardır. Bu vektörleri aşağıda inceleyelim.
Custodial ve Non-Custodial Cüzdanlar
Bakmanız gereken ilk şey, cüzdanınızın custodial mı (emanet etmeyi gerektiren) yoksa non-custodial mı (emanet etmeyi gerektirmeyen) olduğudur. Basitçe anlatmak gerekirse; blok zinciri adresinin anahtarları kimdedir?
Bir önceki bölümde öğrendiğiniz üzere, “anahtarlarınız sizde değilse coin’leriniz sizin değildir” kripto dünyasının en önemli sloganıdır ama ilginç bir şekilde bazı cüzdanlar (örn. borsa platformu cüzdanları) blok zincirinde varlıklarınızın bulunduğu adresin özel anahtarlarını sizin kontrolünüze vermezler. Bunun yerine, anahtarları kendileri kontrol ederler ve size kendi platformlarına erişim için “giriş bilgileri” sağlarlar.
Riski mi? Varlıklarınızın akıbetini onların güvenlik altyapısına teslim etmiş olursunuz. Eğer borsa platformu hack’lenir, çökertilir veya kapatılırsa coin ve token’larınız da borsayla birlikte gider. Elinizde sadece platforma giriş bilgileri varken, özel anahtarlarınız olmadan varlıklarınıza erişmek için sadece platforma güveniyor olursunuz ve varlıklarınızı bizzat geri alamazsınız. Kısacası, varlıklarınızın mülkiyeti esasen sizde değildir. Coin’lerinizi nasıl güvende tutacağınıza karar verirken bu durumu mutlaka göz önünde bulundurmalısınız.
Bununla birlikte, cüzdan güvenliğinin diğer ana vektörüne bir göz atalım: İnternet üzerinden erişilebilir olması.
Sıcak cüzdanlar ile Soğuk cüzdanlar
“Sıcak” cüzdan dediğimiz şey aslında internet bağlantısı olan bir cüzdandır. Mobil cihazlar, dizüstü bilgisayarlar veya masaüstü bilgisayarlarda bulunan yazılım cüzdanları veya borsa platformlarında bulunan cüzdanlar her zaman internete bağlıdır.
Sıcak cüzdan kullanmanız için birçok geçerli sebep olabilir. Kullanıcı dostu arayüzü sayesinde kripto varlıklarınızı kolayca yönetebilir ve aktarabilirsiniz. Ayrıca, her zaman internete bağlı olacağınız için tüm bu işlemler anında gerçekleşir ve dolayısıyla, yeni başlayanlar için son derece kullanışlıdır. Gelgelelim, bazı dezavantajları da bulunur. Bunları aşağıda ele alıyoruz.
Öte yandan soğuk cüzdanlar, özel anahtarınızı saklamak için tasarlanan donanım cihazı gibi (genellikle küçük) fiziksel eşyalardır. Sıcak cüzdanların aksine, hem çevrim dışı ortamda çalışırlar hem de istediğiniz zaman fonlarınıza erişebilmenizi sağlarlar.
Soğuk cüzdanlar tamamen çevrim dışı oldukları için daha yüksek seviyede güvenlik sağlar. Gelgelelim, varlıklarınızı yönetmeden önce bir cihaza bağlamanız gerekeceği için erişilebilirlik konusunda biraz daha zahmetlidirler.
Her zaman internete bağlı olan bir arayüzün kolaylığından faydalanmak yerine neden bir soğuk cüzdan kullanmanız gerekebileceğini merak edebilirsiniz. Haklısınız.
Kriptolarınızı tehdit eden şeylerin büyük bir çoğunluğu internet üzerinden çalışıyor. Hassas verilerinize ulaşmak için bilgisayarınıza casus yazılım gönderen bilgisayar korsanlarından tutun da verilerinize erişmek için gerçek gibi görünmek üzere tasarlanmış, kötü amaçlı cüzdan uygulamalarına kadar birçok formda olabilirler. Sıcak cüzdanlar özel anahtarlarınızın güvenliğini sağlamak için en zahmetsiz yöntem olsa da kriptolarınızı tehlikeye atabilecek birçok önemli güvenlik açığına sahiptirler. Bunlara bir göz atalım.
Konu: Avantajlar ve dezavantajlar
Sıcak/soğuk ikileminin ötesinde cüzdanların alt kategorileri de bulunur. Her birinin avantajları ve dezavantajları vardır. Kripto güvenliği yolculuğunuzda size rehberlik etmek adına hepsini kısaca inceleyelim.
Sıcak Cüzdanlar
Borsa ve online cüzdanlar
Web siteleri üzerinden erişilen sıcak cüzdanlardır. Kullanım kolaylıkları sayesinde, kripto dünyasına yeni başlayanlar tarafından tercih edilirler. Gelgelelim, daha önce de belirtildiği üzere, özel anahtarlarınızın (yani kripto varlıklarınızın) mülkiyetini size teslim etmezler. Ve hack girişimlerine, online tehditlere ve virüs saldırılarına karşı savunmasızdırlar. Dolayısıyla, daha düşük bir güvenlik seviyesi sunarlar ve özgürlüğünüzü kısıtlarlar.
Yazılım Cüzdanları
Özel bir masaüstü veya mobil uygulama üzerinden erişilebilen sıcak cüzdanlardır. Web cüzdanlarıyla kıyaslandıklarında daha güvenli olmalarına rağmen kötü amaçlı yazılım ve hack tehditlerine karşı açıktırlar.
Mobil kullanıcılar arasında popüler olan sıcak cüzdanlar, küçük miktarlarda kripto para aktarımları yapmak için kullanışlı olabilir. Kullanıcılar sıcak cüzdanlarda asla büyük miktarlarda kripto saklamamalıdırlar. Sıcak cüzdanlara, sadece küçük miktarlarda nakit bulundurduğunuz fiziksel bir cüzdan gibi davranın.
Soğuk Cüzdanlar
Donanım cüzdanlar
Bunlar soğuk cüzdanlardır ve hâlihazırda mevcut olan en güvenli alternatiftirler. Donanım cüzdanlar, özel anahtarınızı şifrelenmiş ve çevrim dışı bir ortamda saklamak için kullanılan fiziksel cihazlardır. Kısaca anlatmak gerekirse donanım cüzdanlar, tüm işlemlerinizi bilgisayara veya telefona bağlı olarak yapmanıza olanak verirler ve özel anahtarınızı asla “dışarıya” (internete veya cihazınıza) aktarmazlar.
Bu sayede, siz kripto varlıklarınızı yönetir veya aktarırken özel anahtarlarınız online hack girişimlerine veya virüs tehditlerine karşı her zaman güvende olur. Dolayısıyla, borsaların ve diğer sıcak cüzdanların aksine, donanım cüzdanlar bu tür siber saldırılara karşı savunmasız değildir.
Donanım cüzdan kullanarak varlıklarınızın tam mülkiyetini ve kontrolünü elinizde bulundurur, paranız üzerindeki tek yetkili hâline gelir ve özel anahtarlarınıza sahip olursunuz. Hiçbir üçüncü taraf sürece dâhil olmaz.
Ledger gibi donanım cüzdanlar güvenlik standartlarının amiral gemisidir. Kullanıcılar, kripto para borsaları ve projeler, kripto varlıkları için uzun vadeli saklama çözümleri olarak donanım cüzdanları tercih ederler.
Kağıt Cüzdanlar
Bunun eski usül bir yöntem olduğunu söyleyebiliriz: Özel anahtarlarınızı bir parça kağıda yazmak. Tamamen çevrim dışı olmaları sayesinde son derece güvenlidirler. Ama sizin de tahmin edeceğiniz gibi kolayca kaybolabilir veya zarar görebilirler. Dolayısıyla, pek kullanışlı değildirler.
Farklı kripto cüzdanlar karşılaştırılırken her kafadan bir ses çıkar. Ama değerlendirip vurgulayabileceğiniz tüm kriterler arasından kayda değer olan tek parametre güvenliktir ve bu; fiyat, görünüm ya da kullanım kolaylığından çok daha önemlidir. Bu sadece bir kripto güvenliği şirketi olarak bizim görüşümüz değil, kripto topluluğunun paylaştığı bir vizyon.
Kriptonuzu nasıl güvende tutabilirsiniz?
“Kripto varlıklarımı nasıl güvende tutacağım?” sorusuna sadece tek bir doğru yanıt verilebilir: donanım cüzdan kullanmak. Soğuk cüzdanlar, internete veya masaüstüne doğrudan bağlı olmadıkları için sıcak cüzdanlar kadar kolay erişilebilir olmasalar da sıcak cüzdanlardan çok daha güvenlidirler. Online tehditlere karşı korunaklı olmalarının yanı sıra donanım cüzdan firmaları, kullanıcı deneyimini iyileştirmek için arayüzlerini sürekli olarak geliştirirler.
Cüzdan konseptinin ne olduğunu tanıtmış olduk. Hangisinin size en uygun olduğunu öğrenmek için okumaya devam edin.
Bilgi güçtür.
Kriptoya yeni mi giriyorsunuz? Tebrikler! Harika bir seçim yaptınız. Artık sizin de bildiğiniz gibi, kripto merkeziyetsizdir. Peki, öldüğünüzde ne olacak?? İşte, cevabınız. Teşekkürler, School of Block.