Bir Kripto Özgeçmişi: Binance Smart Chain (BSC)
Özetle: |
— Binance Smart Chain (BSC), aynı akıllı sözleşme işlevlerini çok daha ucuz işlem ücretleriyle sunan Ethereum uyumlu bir blok zinciridir. — BSC’nin başlıca avantajlarından biri, kullanıcılarına biraz merkezî olsa da yıldırım hızında işlem hızları sunmasıdır. — BSC küresel erişim imkanları, zengin Hızlandırıcı Fonu ve kullanım kolaylığı sayesinde Ocak 2021’den bu yana kullanıcı sayısında büyük bir artış sağlamıştır. |
DeFi dünyasına adımınızı atıyor ve Binance Smart Chain hakkında koparılan yaygaranın nedenini mi merak ediyorsunuz? Bu sorunun yanıtını BSC hakkındaki arka sayfa hikayemizde bulabilirsiniz.
DeFi konusundaki her şeyi mümkün kılan, blok zinciridir. Yani blok zinciri olmadan ne merkeziyetsiz finans olurdu ne de ilgili uygulamaları. Fox Studios bile kısa bir süre önce “küratörlüğü tamamen blok zinciri üzerinde yapılan ilk animasyon serisini” satışa sunduğunu duyurdu.
Binance Smart Chain (BSC), düşük gas ücretleri ve yıldırım hızında işlem süreleriyle kullanıcıları cezbeden nispeten yeni bir blok zinciri protokolüdür. Ancak BSC’yi daha iyi anlamak için, önce blok zincirinin ne olduğunu açıklayalım.
Blok zinciri: Bir çarpışma rotası
Blok zinciri, merkeziyetsiz bir eşler arası (P2P) ağdaki işlemleri kaydeden, kurcalamaya dayanıklı ve paylaşılan bir dijital defterdir. Günlük hayatımızda birçok defter yer alır. Örneğin, telefonlarımızdaki mobil bankacılık uygulaması bir tür defterdir. En önemli fark, birinin (bir merkezî otorite) mobil bankacılık uygulamalarımızdaki fonların kontrolünü elinde tutmasıdır.
Dijital paralardaki en önemli kavram olan merkeziyetsizlik, blok zincirinin omurgasıdır. Finansal özgürlüğü oluşturan bazı bileşenler sunar; şeffaflık, değişmezlik ve güven gerektirmeyen işlemler. Bir blok zinciri ağı merkeziyetsiz değilse bir blok zinciri yerine yalnızca başka bir veritabanı olduğu söylenebilir mi? Onu kontrol eden herkes, bir hevesle kolayca değiştirebilir.
Dahası, varlıklar ağdaki eşler arasında alınıp satıldığında işlemler kalıcı olarak kaydedilir. Bu da blok zincirini kurcalamaya karşı dayanıklı bir hâle getirerek sahtecilik faaliyetlerini büyük ölçüde azaltır. Hiç gitmediğiniz bir ülkede yabancının biri banka kartınızla çılgınca alışveriş yapmaya kalkıştığı için kartınızı kapatmanıza artık gerek kalmayacaktır.
Binance Smart Chain (BSC) nedir?
Hikayemiz Binance‘in 2019 yılının Nisan ayında kendi blok zinciri Binance Chain’i kullanıma açmasıyla başlıyor. Burada amaç, çok sayıda işlemi destekleyebilecek yüksek hızlı bir blok zinciri oluşturmaktı. Bunu başarmak için Binance Chain’in arkasındaki ekip birden çok uygulamayı desteklememeyi tercih etti ve yalnızca birincil uygulaması olan Binance DEX‘e odaklanmaya karar verdi.
Bu arada Ethereum‘daki DeFi de gelişiyordu ve Binance de treni kaçırmamak için tıpkı Ethereum gibi akıllı sözleşme işlevlerine ihtiyaç duyacağını fark etti. Önceden tanımlanmış bir dizi koşul karşılandığında, akıllı sözleşmelerin kod parçacıkları çalıştırılır. Bu da borç verme, borç alma ve diğer merkeziyetsiz finans faaliyetleri için temel oluşturur.
Şimdi Binance’a geri dönelim. Bu noktada, tüm bu işlevleri doğrudan Binance Chain’e ekleme ve ağı sekteye uğratma riskini almak yerine, Binance Smart Chain’i (BSC) kullanıma açmaya karar verdiler. Ethereum ile rekabet etmeyi amaçlayan bir Binance blok zinciri.
BSC: Fark nerede?
Bir an önce Ethereum’a uygun maliyetli bir alternatif oluşturması gerektiğini fark eden Binance, uzun sürecek kendi akıllı sözleşmelerini sıfırdan oluşturma işine son verip kendi PoA (otorite ispatı) protokolünü uygulamaya koydu.
Aslına bakarsanız BSC özel bir PoA konsensüs algoritması kullanıyor: Yetkilendirilmiş Hisse İspatı (Proof of Staked Authority – PoSA) Bu protokolde, herhangi bir zamanda işlemleri onaylayan yalnızca 21 doğrulayıcı vardır. Bu da BSC’yi diğer platformlardan daha merkezî kılıyor.
İlginçtir ki BSC, platformunu Ethereum ile uyumlu hale getirmek için mühendislik çalışmaları gerçekleştiriyor. Burada amaç Ethereum’un modelini kullanarak uygulamaları ve akıllı sözleşmeleri çalıştırabilmek ama kullanıcılarından Ethereum’un gas ücretlerinden çok daha düşük bir ücret almaktır.
Merkezî bir ağ olarak BSC, çok ihtiyaç duyulan ve ucuz bir Ethereum alternatifi sunuyor. Ayrıca daha hızlı işlem sürelerine de sahiptir. Ağ, kullanıcıların ağ ücretlerini ödemek için ihtiyaç duyduğu Binance token’ı BNB ile yönetiliyor. Benimsenme oranları hakkında size bir fikir vermesi açısından, BNB’nin güncel fiyatı 400$’ın biraz altındadır.
BSC’yi kullanmalı mısınız, yoksa kullanmamalı mı?
DeFi alanındaki herhangi bir kişiye Ethereum’u mu yoksa BSC’yi mi tercih ettiğini sorun, alacağınız cevaplar sizi şaşırtacaktır. BSC, merkezî bir kuruluş olan Binance’e ve genel anlamda DeFi’ye önemli faydalar sağladı.
Yüksek hızlar, ucuz işlem ücretleri (1 cent kadar düşük), dApp oluşturma ve milyonlarca kullanıcıdan oluşan bir ağ gibi kullanıcılar için bir dizi cazip fayda nedeniyle, birçok kişi gerçekten de BSC’yi seçiyor.
Ayrıca ağın ana DEX’i ve DeFi alanındaki üst düzey DEX’lerden biri olan PancakeSwap‘ın ardında da BSC’nin olduğunu unutmamak gerekir.
İyi, kötü ve çirkin yönlerini anlamanın en iyi yolu muhtemelen bunları yan yana listeleyip karşılaştırmaktır. Bir liste yapalım:
Binance Smart Chain, DeFi alanına yeni adım atan ya da Ethereum’dan daha ucuz bir seçenek arayan kullanıcılara pratik çözümler sunuyor. Ama bu kripto tutkunlarının blok zincirini tamamen boşladığı anlamına da gelmiyor. Aksine, BSC yalnızca istatistiklerde bile kullanışlı olduğunu kanıtlamış, güvenilir bir ekosistemdir.
Bu makalenin yazıldığı tarih itibarıyla, yeni cüzdan adreslerindeki günlük artış yaklaşık 400.000 ve toplamda 74 milyondan fazla özgün adres var. Bu rakamlar ağın inanılmaz bir hızla büyüdüğünü kanıtlayan çok büyük rakamlardır.
Kıssadan hisse
Milyonlarca kripto meraklısının merkeziyetsizlik kavramını göz ardı ettiği şüphelidir. Ancak blok zincirinin finansal kapsayıcılık ile eş anlamlı olması gerekmiyor mu? Her ne kadar merkeziyetsiz olmasa da BSC, Ethereum’un gelişmekte olan ülkelere yüksek işlem ücretleri nedeniyle sunamadığı erişim imkanlarını sunuyor.
Buna karşılık, BSC kullanıcıları uzun vadede neleri feda ediyor? Kesinlikle, merkeziyetsizlik. Güvenlik? Muhtemelen. Ya merkezi bir otorite olan Binance’e o denli güvenmek zorunda kalmalarına ne demeli?
BSC ve bunun gibi pek çok ağın her gün ortaya çıkması, kullanıcıların merkeziyetsizlik uğruna yüksek bir bedel ödemek istemeyebileceğini açığa koyuyor. Öte yandan Ethereum olmasaydı, bu ağlardan herhangi biri var olabilir miydi?
Bilgi güçtür; öğrenmeye devam edin! Kriptolar ve blok zincirleri hakkında bilgi edinmekten hoşlanıyorsanız School of Block bölümümüze göz atın Kriptonuzdan Pasif Gelir Elde Etmenin 3 Yolu