Impermanent Loss (Geçici Kayıp) Anlamı

Kriptoda “Impermanent Loss” (Geçici Kayıp) nedir?

Bir token’ı bir likidite havuzunda stake ederek elde ettiğiniz kârın, varlığı sadece elinizde tutarak elde edeceğiniz kârdan az olduğu bir durumu ifade eder. Bir token’ın piyasadaki fiyatının değişmesi sonucunda, likidite havuzuna yatırdığınız varlıkların değerinin, piyasadaki güncel değerinden daha düşük olması durumunda oluşur. Bu fiyat değişimi ne kadar büyük olursa varlıklarınız da geçici kayba o kadar fazla maruz kalır.

Örneğin havuzdaki varlıkların değeri %10 düşerken LP token’larının değeri sadece %5 düşerse, kullanıcı %5 geçici kayıp yaşamış olur.

Bu ölçüt, likidite sağlamak yerine varlıklarınızı sadece HODL yapsaydınız varlıklarınızın ne kadar daha değerli olacağını gösterir. Bu fark “geçicidir”, çünkü token fiyatı eski seviyesine dönerse bu farkın kapanması mümkündür. Ayrıca geçici kayıpta, yatırımcıların likidite sağlamaları karşılığında kazandığı alım satım komisyonlarının dikkate alınmadığını da belirtmek gerekir; çoğu durumda yatırımcı, kayıplarını bu komisyon ile karşılayabilir.

Nasıl Çalışır?

İlk olarak, Geçici Kaybın likidite sağlayıcıların kâr etmesini her durumda engellediğini söyleyemeyiz. Kaybın somut bir şekilde gerçekleşmesi için, yatırımcıların tam o anda havuzdaki likiditeyi çekmeleri gerekir. Genellikle havuzlar daha fazla kazanç elde etmek üzere yüksek ücretler almak gibi bu kaybı dengelemeye yönelik stratejiler uygular. Dolayısıyla da likidite sağlayıcılar geçici kayıplarını karşılamak üzere ücretlerden daha fazla kazanç elde eder.

Ancak ciddi bir fiyat farkının olması durumunda ücret kazancınız kaybı karşılamayabilir. Bu durumda likidite sağlamak yerine varlıkları sadece elinizde tutarak daha fazla değer elde etmiş olurdunuz.

Bir örneğe bakalım:

• $10.000 değerinde bir ETH/BTC likidite havuzuna %10 payla $500 değerinde ETH ve $500 değerinde BTC yatırdığınızı varsayalım (toplamda $1.000).
• Yatırma işleminizden sonra ETH’nin fiyatının 800 ABD dolarına yükseldiğini farz edelim; havuz dengesiz bir hâle gelir ve arbitraj alım satımı yapanlar için fırsat yaratır.
• Likidite havuzu yeniden dengelendiğinde değeri $12.000 ABD dolarına yükselir. Bu noktada token’larınızı çekerseniz havuzun %10’unu, yani $1.200 alırsınız.

Kâr etmiş gibi görünseniz de kazancınız token’larınızın değerindeki temel değişimden daha az olabilir. Fiyat artışı nedeniyle yatırdığınız ETH’lerin değeri 500 dolardan 800 dolara yükselmiş, ancak BTC varlıklarınız 500 dolarda kalmıştır. Dolayısıyla varlıklarınızı elinizde tutsaydınız toplam kazancınız $1.300 ($800+$500) olacaktı. Likidite havuzuna katılmasaydınız $100 daha fazla kazanacaktınız. İşte bunu geçici kayıp olarak adlandırıyoruz.

Geçici Kayıp Nasıl Hesaplanır?

Bazı değişkenlerin karmaşıklığı nedeniyle tam olarak ne kadar kaybettiğinizi hesaplamak biraz zordur. Ancak aşağıdaki formülü kullanarak kaybınızı yaklaşık olarak tahmin edebilirsiniz.

Geçici Kayıp = 2 * √(price_ratio) / (1+price_ratio) – 1

Price ratio (fiyat oranı), yatırma ve çekme anlarındaki token fiyatları arasındaki orandır.

Bu Nasıl Önlenir?

Geçici kaybı önleyemezsiniz, ancak riski azaltabilirsiniz. Size yardımcı olabilecek bazı ipuçlarını aşağıda bulabilirsiniz:

• Varlıkların volatilitesi ne kadar yüksek olursa geçici kayıp oluşma ihtimali de o kadar yüksek olur. Geçici kayıp oluşma ihtimalini azaltmak için stabil coin’ler gibi daha stabil olan token’ları veya BTC kullanın.
• Piyasa manipülasyonu riskinizi azaltmak için denenmiş ve test edilmiş Otomatik Piyasa Yapıcıları kullandığınızdan da emin olun.
• Portföyünüzü çeşitlendirmek için düşük bir miktar stake ederek başlayın ve geçici kayıp riskini taşıyan varlıklarınızın yüzdesini azaltın.