İlk DEX Arzının (Initial DEX Offering, IDO) Anlamı

Kriptoda İlk DEX Arzı (Initial DEX Offering, IDO) Nedir?

Şirket kurucularının fikir ve projelerini sergiledikleri bir startup fuarına katıldığınızı düşünün. Sunulan projelerden birinin yenilikçi ve bir etki yaratma potansiyeli taşıdığını, ancak hayata geçirilmesi için finansmana ihtiyacı olduğunu farz edin. Yatırımcılara yaklaşmak veya banka kredisi almak yerine, kurucular katkıda bulunan herkese bir token teklif eder. Token sahipleri, proje tamamlandıktan sonra bu token’ı avantajlara veya hizmetlere erişmek için kullanabilir. Bu fon toplama yöntemi, kripto alanındaki IDO gibidir.

İlk DEX Arzı (Initial DEX Offering, IDO), günlük yatırımcılardan yatırım sermayesi toplayan bir kitlesel fonlama yaklaşımıdır. Likidite havuzları ve akıllı sözleşmeler kullanılarak bir merkeziyetsiz likidite borsasında (DEX) gerçekleşir.

IDO’lar, yeni kripto para birimi projelerinin token’larını bir DEX platformunda piyasaya sürmesine olanak tanıyan İlk Kripto Para Arzlarına (ICO) bir alternatiftir. ICO’larda ve IDO’larda herkes havuza likidite sağlayarak ve karşılığında token alarak kitlesel fonlama sürecine katılabilir. IDO’ların en belirgin özellikleri genelde merkeziyetsizlik, kullanım kolaylığı, erişilebilirlik ve likidite sağlamadır.

IDO ile ICO ve IEO arasındaki farklar nelerdir?

ICO’lar, IEO’lar ve IDO’ların sonucu aynı olsa da bunların kaynak oluşturma yaklaşımları oldukça farklıdır. Örneğin ICO’lar hiçbir inceleme sürecinden geçmez çünkü proje, fon toplama sürecini kendisi yürütür. Token’lar genellikle, projenin web sitesi üzerinde yapılan satıştan sonra oluşturulur. Proje ayrıca yatırımcıların fonlarını yönetir, akıllı sözleşmeler oluşturur ve çalıştırır. Bu nedenlerden dolayı, ICO’larda dolandırıcılık ve rug pull (halı çekme) olayları yaygınlaşmış ve kripto topluluğu da İlk Borsa Arzı (Initial Exchange Offering, IEO) ve IDO gibi alternatif kitlesel fonlama yöntemlerini geliştirmeye yönelmiştir.

IEO’larda merkezî bir borsa (CEX); kripto projesini inceler, yatırımcıların fonlarını yönetir, akıllı sözleşmeler oluşturup çalıştırır ve token‘ı listeler. Öte yandan, IDO’lardaki inceleme süreci ise bir merkeziyetsiz borsa tarafından yürütülür. DEX aynı zamanda akıllı sözleşmeleri oluşturup çalıştırmaktan ve fonları yönetmekten de sorumludur. IDO sırasında akıllı sözleşme, token’ların tahsisini ve dağıtımını katkılara göre gerçekleştirir. Fonları genellikle Ethereum (ETH) gibi bir baz para birimi cinsinden toplar ve önceden belirlenmiş fiyata veya kura göre karşılık gelen token miktarlarını otomatik olarak hesaplar.