Utility Token'ının Anlamı
Utility Token’ı nedir?
Utility token’ları, çoğunlukla Kripto Para Arzları (ICO’lar) veya Dex Arzları (IDO’lar) sırasında piyasaya sürülür. Utility token’ı sahipleri, token’ı satın almaları karşılığında belirli hizmetlere veya indirimli ücretlere erişim gibi bazı ayrıcalıklardan yararlanabilir. Alternatif olarak, bir utility token’ı sahibi, yakında çıkacak olan bir merkeziyetsiz uygulama (dApp) için geliştirme teklifi için oy kullanabilir. Utility token’ları için en yaygın kullanılan token standardı (veya şablonu), Ethereum ağında geliştirilen ERC-20 token standardıdır.
Utility Token’ı Örnekleri
Bir utility token’ı, kendi kripto para ağında belirli işlevler sunar. İşte birkaç örnek:
Basic Attention Token (BAT)
Brave tarayıcısında farklı hizmetler için reklam verenler tarafından ödeme aracı olarak kullanılan bir ERC-20 token’ıdır. Kullanıcılar reklam izleyerek BAT ödülleri kazanabilir, BAT satın alabilir ve bunları merkeziyetsiz borsalarda satabilir.
Chainlink (LINK)
Chainlink, Ethereum ağında oluşturulan bir blok zinciri oracle‘ıdır. Oracle, gerçek zamanlı veri girişi için bir blok zincirini dış kaynaklara bağlayan bir hizmettir. LINK, Chainlink oracle ağının utility token’ı olan bir ERC-20 token’ıdır. Ağ operatörlerini veri almaları ve sundukları diğer çeşitli hizmetler karşılığında ödüllendiren LINK, uygulamanın can damarıdır.
Utility Token’ları ve Security Token’ları (Menkul Kıymet Token’ları) Arasındaki Fark Nedir?
Gerçek hayattaki bir varlığa bağlı bir yatırım aracı niteliğindeki security token’ları, sahibine o varlığa mülkiyet erişimi verir. Utility token’ları, temel olarak belirli işlevler sunmak ve blok zinciri ekosisteminin içinde etkileşim kurmak için tasarlanmıştır. Projede hiçbir mülkiyet sağlamazlar.
Öte yandan security token’ları ise hisse senedi gibi geleneksel menkul kıymetlere benzer bir mülkiyet, kısmi mülkiyet veya bir varlığın ya da projenin hisselerini sağlar.
Utility token’ları ile security token’ları arasındaki önemli farklar arasında şunlar yer alır:
- Kullanım: Security token’ları, token’ı piyasaya süren şirkette veya kuruluşta sahip olunan bir hisseyi temsil eden yatırım sözleşmeleridir. Buna karşılık, utility token’ı sahiplerinin şirkette fiili bir payı yoktur ve yatırım getirisi elde etmezler.
- Değerleme: Security token’larının değeri, token’ı piyasaya süren şirketin veya varlığın değerlemesiyle doğrudan ilişkilidir. Şirketin değerlemesinin artmasıyla birlikte security token’ının değeri de artar. Varlığın güncel değerlemesi ve utility token’ları arasında bir bağlantı yoktur.
- Denetim ve düzenleme: Utility token’ları çoğunlukla düzenlemeye tabi değildir. Security token’larında, şirketler ve yatırımcılar düzenlemelere ve federal yasalara uymalıdır. Buna örnek olarak ABD’deki, bir yatırım sözleşmesinin bulunup bulunmadığını ve token’ın getiri beklentisiyle yatırımlar için kullanılıp kullanılmadığını belirleyen Howey Testi verilebilir.