Vergilendirilebilir Kripto Faaliyeti Nedir?

Yazan: ZenLedger

Ledger olarak misyonumuz, dijital varlıklarınızı güvenceye almak ve kripto paraların sunduğu tüm avantajlardan yararlanabilmeniz için sizi en doğru bilgilerle donatmaktır.

Devasa boyutlara ve sonsuz çeşitliliğe ulaşan kripto ekosistemi sürekli genişlemeye devam ediyor. Ama kim olursanız veya neyle ilgileniyor olursanız olun, hepimizin bir ortak noktası var: kripto vergileri.

Kriptolarınızın nasıl vergilendirileceğini anlamak karmaşık bir süreç olabilir ama bu işin zor kısımlarını sizin için halletmek üzere hazırlanmış bir uygulama var. Çözüm sağlayıcımız ZenLedger, sektörün lider kripto vergi yönetimi (ABD), muhasebe ve blok zinciri analitiği yazılımıdır. Yenilikçi platformu sayesinde varlık portföyünüzü yönetmek ve kazançlarınızı takip etmekle kalmaz, vergilerinizi hesaplayabilir ve kripto vergi raporlarınızı oluşturabilirsiniz.

Kripto Vergileri konulu bu kısa serimizde, kendi kripto portföyünüzle ilgili en sık sorulan soruları yanıtlayacaklar ve ABD vergi dönemi geldiğinde neler beklemeniz gerektiğini anlatacaklar.

Vergiler ve kripto paralar

Kripto para sektörü son yıllarda inanılmaz bir hızla büyüdü ve dünya çapında kripto kullanıcılarının sayısının 2022 Aralık itibarıyla 1 milyara ulaşması bekleniyor. ABD’de, nüfusun yaklaşık %14’ü bir çeşit kripto paraya veya token’a sahip.

Gazete manşetlerini ve teknolojinin kendisini bir kenara bırakacak olursak kriptonun, özünde bir değer taşıyan bir varlık olduğunu söyleyebiliriz. Yani yıllık vergi hesabınızı yaparken portföyünüzde tuttuğunuz tüm kriptoları da hesaba katmanız gerekir.

Yeni oyun, yeni kurallar

Ama kripto vergileri insanın gözünü korkutan bir konu olabilir. Blok zinciri ekosisteminde, kullanıcılara geleneksel parasal sistemde mevcut olmayan token takasları, token lansmanları, “yield farming” (getiri çiftçiliği) ve staking gibi yeni etkileşim türleri sunuluyor. Dahası, kripto sektöründe binlerce farklı varlık bulunuyor ve bu varlıkların her birinin fiyatı her gün kayda değer ölçüde dalgalanma yaşıyor.

Yeni işlem türleri ve hızlı hareket eden değerler bir araya gelince kullanıcılar, normal vergi mevzuatlarının kendi kripto portföyleri için nasıl geçerli olacağı konusunda büyük bir kafa karışıklığı yaşayabiliyor.

Bu makalede, büyük resmi çözmek için küçük bir adım atacağız. “Vergilendirilebilir kripto faaliyeti nedir?” sorusunun cevabını açıklayacak ve kriptolarınızın nasıl vergilendirileceğiyle ilgili temel prensiplerden birini anlamanızı sağlayacağız.

Vergilendirilebilir faaliyet nedir?

Vergi mevzuatları, yargı bölgelerine bağlı olarak değişim gösterebilir. Dolayısıyla bu makale çerçevesinde ABD vergi sistemine odaklanacağız.

ABD’li vergi mükellefleri, ABD Vergi Dairesi (IRS; Internal Revenue Service) tarafından belirlenen vergi kurallarına tabidir.

ABD Hazine Bakanlığına ödenmesi gereken vergi tutarında değişikliğe yol açabilecek her türlü faaliyet veya eylem, vergilendirilebilir faaliyet olarak adlandırılır. Örneğin varlık alıp satmak veya ürünler ve hizmetler karşılığında kripto parayla ödeme almak, vergilendirilebilir faaliyetler kapsamındadır.

Sermaye Kazançları – Gelir Vergisi

ABD vergi yasalarına göre kripto işlemlerinin büyük bir kısmı vergilendirilebilir niteliktedir. Kripto paralar, genel anlamda bir para birimi olarak DEĞİL, bir varlık olarak görülür. Yani hisse senetlerine benzer bir şekilde değerlendirilir ve uzun veya kısa vadeli sermaye kazançları vergisine tabidir. Yatırımlardan kazanılan faiz veya ürünler ve hizmetler karşılığında ödeme olarak kripto alındığında, bu kriptolar da gelir olarak vergilendirilir.

Sermaye Kazancı veya Kaybı Olarak Kriptolar

Sermaye kazancı/kaybı olarak değerlendirilebilecek vergilendirilebilir faaliyet örnekleri:

• Bir kriptoyu başka bir kriptoyla veya NFT’yle takas etmek
• Kriptoyu itibari para karşılığında satmak (itibari paralar, Amerikan Doları ya da Meksika Pezosu gibi devlet destekli dövizlerdir)
• Ürün veya hizmet satın almak için kriptolarınızı kullanmak

Kısa vadeli kripto sermaye kazançları

Bir örnekle anlatalım. 2021 yılının Haziran ayında 5.000 USD karşılığında Ethereum aldınız ve aynı yıl Ekim ayında 7.000 USD karşılığında sattınız diyelim. Bu işlem, 2.000 USD değerinde kısa vadeli sermaye kazancı olarak nitelendirilir ve bu tutar için belirlenen sermaye kazançları vergi şeması çerçevesinde vergilendirilir.

Uzun vadeli kripto sermaye kazançları

Satın aldığınız kriptoları bir yıldan uzun bir süre boyunca elinizde tutarsanız uzun vadeli sermaye vergisi oranına tabi olursunuz. Bu oran genellikle kısa vadeli oranın yarısı kadardır.

Benzer bir şekilde, 20.000 USD karşılığında bir NFT alırsanız ve iki yıl sonra 30.000 USD karşılığında satarsanız kazancınız olan 10.000 USD uzun vadeli kazanç çerçevesinde vergilendirilir.

Kripto sermaye kayıpları

Kayıplar da aynı şekilde değerlendirilir ama önemli bir fark vardır: vergi zararı hasadı. Başka bir blog yazısında bu konuyu derinlemesine inceleyeceğiz. Şimdilik kısaca anlatmak gerekirse kriptolarınızı satıp kısa bir süre sonra geri alarak mevcut vergi yılı için kayıplarınızı zarar olarak gösterebilirsiniz. Bu, kripto yatırımları yapmanın kendine has avantajlarından biridir.

Hisse senedi yatırımları yaparken kayıplarınızı zarara çevirip 30 günden önce geri satın alma işlemini yapamazsınız çünkü Fiktif Satış Kuralını ihlal eder. An itibarıyla kripto piyasasının değeri bir yıl önceye göre çok daha düşük durumda. Dolayısıyla, birçok kripto yatırımcısı, 2022 yılında vergi zararı hasadından yararlanabiliyor.

Kripto Geliri

Kriptolar aynı zamanda gelir vergisi kurallarına da tabidir.

Gelir vergisi olarak değerlendirilebilecek vergilendirilebilir kripto faaliyetlerinin örnekleri:

• Kripto madenciliğinden gelen blok ödülleri
• Staking ödülleri
• Likidite havuzlarına katılarak kazanılan ödemeler
• “Yield farming” (getiri çiftçiliği) veya DeFi borç verme ile kazanılan faiz ödemeleri
• Airdrop’lar
• Ürün veya hizmet ödemeleri

Örneğin bir kripto borç verme protokolüne likidite sağlayarak ödüller kazandınız diyelim. Bu ödüller, o vergi yılındaki toplam geliriniz çerçevesinde sayılır. Bu tutarın nasıl vergilendirileceği ve hangi vergi oranına tabi olacağı, o yıl hem kriptolardan hem itibari paralardan elde ettiğiniz toplam gelir miktarına bağlıdır. Bu geliriniz, bazı durumlarda serbest meslek vergi stopajına, tahmini ödemelere veya işiniz karşılığında kriptoyla ödeme alıyorsanız geleneksel kesintilere tabi olabilir.

Kısacası kriptolarınızın nasıl muamele göreceği, kriptolarınızı nasıl elde ettiğinize bağlıdır. Ardından sermaye kazançları vergisine ve gelir vergisine tabi olur. Vergi dairesi tarafından nasıl değerlendirileceğiniz, varlıkları ne kadar süreyle elde tuttuğunuzdan başka gelir kaynaklarından ne kadar para kazandığınıza kadar çeşitli değişkenler doğrultusunda belirlenir.

Vergiden muaf kripto faaliyeti nedir?

Kripto işlemlerinizin büyük bir kısmı vergiye tabi olsa da elbette bazı istisnalar da mevcuttur.

• İtibari parayla kripto satın almak
• Kriptolarınızı size ait cüzdanlar veya borsa hesapları arasında aktarmak
• Bazı kripto hediyeleri veya vergiden muaf bir kuruluşa yapılan kripto bağışları

Lütfen dikkat: Çoğu zaman vergi yükümlülüklerinizi etkilemeyecek faaliyetlerin de bildirilmesi gerekir. Hediyenizin büyüklüğüne bağlı olarak tabi olabileceğiniz çeşitli bildirme koşulları mevcuttur. Bunlar arasında, doğru bir hediye faaliyeti olduğundan emin olmak adına, kriptolarınıza bir eksper tarafından değer biçilmesi de olabilir…

Vergi: Kriptolar ve itibari paraların ortak noktası

Kripto paralar ve itibari paralar tamamen ayrı iki sistemdir. Ama vergi yükümlülükleriniz, bu iki sistemi de kapsayacak şekilde sahip olduğunuz toplam değer üzerinden hesaplanır.Sermaye işlemleriniz bir bütün olarak görülür; kriptolarınız ve diğer varlıklarınız birlikte hesaba katılır. Gelir işlemleriniz de bir bütün olarak görülür. Bununla birlikte, sermaye kazançlarınızın/kayıplarınızın, gelir verginizi dengelemek için kullanılmasında bazı sınırlamalar vardır. Kripto faaliyetlerinizin toplam vergi beyanınızı nasıl etkileyeceği hakkında sorularınız varsa bir profesyonele danışmanızı tavsiye ederiz.

Şahsi vergi yükümlülüklerinizin detayları ancak kişisel durumunuz hesaba katıldıktan sonra belirlenir. ABD kripto vergi yükümlülüklerinizin tam hesabını kolayca görmek için ZenLedger’da bir hesap oluşturabilirsiniz.

Normal itibari para vergilerinde olduğu gibi vergi kurallarının temel esaslarını anlamanız, portföyünüz hakkında bilinçli kararlar vermenize ve vergi döneminde büyük sürprizlerle karşılaşmamanıza yardımcı olacaktır.

Dolayısıyla gelişmelerden haberdar olun, raporlarınızı güncel tutun ve bilgi edinmeye devam edin. Bilgi güçtür: ZenLedger olarak kripto vergileri ekosistemini sizin için basitleştirmek amacıyla buradayız.

Kripto vergilerinizi bir düzene sokmaya bugünden başlamak için ZenLedger’a kayıt olun!

Bilgi güçtür