Decred cüzdanı

Decred, “İş İspatı” (Proof of Work, PoW) ve “Hisse İspatı” (Proof of Stake, PoS) kombinasyonundan oluşan ve “Etkinlik İspatı” (Proof of Activity, PoA) olarak bilinen benzersiz bir hibrit mutabakat mekanizması kullanır. Decred’in sunduğu başlıca değer önerisi, otonom bir blok zinciri ağı olarak yönetişim konusundaki iddialı yaklaşımıdır.

Bitcoin’in bir fork’u (çatallanması) olan Decred kod tabanı Bitcoin ile birçok benzerlik taşır, ancak belirgin bir farkı vardır: Yönetişim, protokolün içine entegre edilmiştir. Bu, “on-chain yönetişim” olarak bilinir ve ağın gelişimi, mutabakat kuralları ve gelecekteki yönü Decred katılımcı topluluğu tarafından kararlaştırılır.

Decred topluluğunun ana katılımcıları paydaşlar, PoW madencileri ve topluluk katkıcılarıdır. Mutabakat doğrulayıcılarının (madenciler ve stake edenler) gücünü iki gruba ayırmak, küçük insan gruplarının zinciri yeniden yapılandırma ihtimalini azaltmak için tasarlanmıştır ve aynı zamanda yönetişim ve fonlamada kritik bir rol oynar.

Örneğin blok ödülleri; madenciler, paydaşlar ve Decred Hazinesi arasında şu şekilde paylaştırılır:

• PoW Madencileri: %60
• PoS Oy Verenleri: %30
• Decred Hazinesi: %10

Decred Hazinesi, Decred ağının geliştirilmesini, kapsayıcı yönetişim yapısının bir parçası olan Politeia oylama ve teklif sistemi adı verilen topluluk odaklı bir oylama mekanizması aracılığıyla fonlar.

Yönetişim konusunda madenciler, Bitcoin’dekine benzer bir rol oynar; ancak PoS oylama mekanizmasındaki staker’lar yönetişimde merkezi bir rol oynar. Yüksek düzeyde, ağdaki ilk yapılar için Decred ilkeleri Decred Anayasasında belirtilmiştir ve Politeia oylamasıyla bile değiştirilebilir.

Genel yönetişim, kullanıcıların yerel Decred token’ı olan DCR’ı stake ettiği (kilitlediği) ve bunun karşılığında çok amaçlı biletler aldığı, bu biletler ile de oylamaya katıldığı bir sisteme dayanır. Biletler, PoS aracılığıyla mutabakat doğrulama, Politeia teklif sistemi ve mutabakat kural değişikliklerinde kullanılabilir.

Decred’in zincir içi yönetişimin saf bir biçimine olan bağlılığı ilgi çekicidir ve protokol değişiklikleri üzerinde canlı karar verme süreci (Lightning Network’ü desteklemek için devam eden mutabakat değişikliği oylaması gibi), merkeziyetsiz yönetişim için etkileyici bir deney alanı oluşturmalıdır.

Decred tüzüğünde yapılan değişiklikler ve Decred Hazinesi kullanılarak hangi projelerin fonlanacağı, oylama sistemi aracılığıyla topluluk tarafından verilen kararlara örnek olarak verilebilir. Politeia oylamaları off-chain (zincir dışı) gerçekleşirken, on-chain (zincir içi) kararlar PoW madencileri tarafından sağlanan blokların doğrulanmasını ve mutabakat kurallarının oylanmasını kapsar.

Decred; destek bileti bölme, bir Android cüzdanı oluşturma ve kompakt filtrelerin kullanıldığı basit ödeme doğrulama düğümleri (light client) gibi geliştirmeleri içeren iddialı bir yol haritasına sahiptir. Benzer şekilde Decred, Lightning Labs’in lnd kod tabanının bir portunu kullanarak LN’nin tam ölçekli bir uygulaması üzerinde çalışmaktadır.

Gelecekteki geliştirmeler arasında Schnorr imzaları ve blok başlığı taahhütleri de bulunmaktadır.

İlk kez kripto varlık satın aldığınızda iki anahtar sahibi olursunuz: açık ve özel.

• Açık anahtar, çeşitli işlemler gerçekleştirmek için diğer taraflarla paylaşabileceğiniz bir adres olarak çalışır.
• Özel anahtar ise işlemleri imzalayan ve varlıklarınızı kötü niyetli saldırılardan koruyan, rastgele oluşturulmuş bir numaradır. İfşa olur veya kaybolursa cüzdanınıza erişim sağlayamaz ve coin’lerinizi harcayamaz, çekemez ya da aktaramazsınız.

Anahtarlarınızı korumak ve onları elde tutmak için çevrim içi veya çevrim dışı cüzdanlar kullanabilirsiniz. Sıcak cüzdan olarak da bilinen çevrim içi cüzdanlar, özel anahtarları internete bağlı olan sistemlerde ya da cihazlarda saklar. Sıcak cüzdanlar kullanışlı ve kolaydır ama kendilerine özgü dezavantajları bulunur. Saldırılara karşı savunmasız olmaları ve bilgisayar korsanları için davetiye gibi görünmelerine ek olarak, sıcak cüzdanlarda özel anahtarların güvenliği genellikle kripto para borsası gibi bir üçüncü tarafa emanet edilir ve dolayısıyla fonlarınızın üzerinde asla tam anlamıyla kontrol sahibi olmazsınız. Özel anahtarları çevrim dışı depolayan soğuk cüzdanlar, bu iş için özel olarak tasarlanmış daha güvenli birer seçenektir. Bir soğuk cüzdandan özel anahtar çalmak için cüzdana fiziksel erişim sağlamak ve cüzdanın PIN kodunu ya da kurtarma ifadesini bilmek gerekir. Buna ek olarak, soğuk cüzdan kullanırken üçüncü taraf emanetçilere bel bağlamanız gerekmez.

Ledger Nano, sektör lideri soğuk cüzdandır. Beş milyonun üzerinde müşteri tarafından tercih edilen Ledger Nano cüzdanlar, özel anahtarlarınızı ve dolayısıyla varlıklarınızı korumak için çeşitli güvenlik katmanlarıyla tasarlandı:

• Özel anahtarlarınız, Secure Element çiplerinde saklanır.
• Cüzdana erişim sağlamak için bir PIN kodu ve 24 kelimelik kurtarma ifadesi gerekir.
• Ledger Nano soğuk cüzdanlar, fiziksel hasara karşı koruma sağlamak için son derece dayanıklı malzemeler kullanılarak üretilmiştir.

Ledger Nano soğuk cüzdanlar, özel anahtarlarınız ve bilgisayarınızı/akıllı telefonunuzu birbirinden tamamen ayrı tutarak anahtarlarınızı güvende tutar ve token’larınız üzerinde tam kontrol sahibi olmanızı sağlar.