Eos cüzdanı

Benzersiz bir blok zinciri altyapısı olarak ortaya çıkan EOS, uygulamaların entegre olabileceği ve teknolojisinden yararlanabileceği bir yazılım işletim sistemi olarak çalışır. EOS, MIT lisansı altında açık kaynaklı bir yazılımdır ve proje, günden güne büyüyen bir topluluğun desteğini almaktadır.

EOS'un ana tasarımı, dikey ve yatay olarak ölçeklenebilir Dapp'ler (merkeziyetsiz uygulamalar) için blok zinciri tabanlı altyapıyı göz önünde bulundurarak oluşturulmuştur. EOS teknik makalesine göre:

"Ortaya çıkan teknoloji; saniyede milyonlarca işlemi ölçeklendirebilen, kullanıcı ücretlerini ortadan kaldıran ve merkeziyetsiz uygulamaların hızlı ve çabuk dağıtımına ve bakımına olanak tanıyan, yönetimli bir blok zinciri mimarisidir."

Ölçeklenebilirlik, Yönetişim ve Dapp Ekosistemi

EOS büyük ölçüde, EOS ICO duyurusu yapıldığı sıralarda Ethereum'un kendi ağı üzerinde çalışmakta olan dapp'lerin ölçeklendirme taleplerini karşılayamaması sonucunda ortaya çıkan bir rakip olarak görülmektedir. O zamandan bu yana, EOS tarihteki en başarılı ICO'lardan biri haline gelmiş ve ve Haziran 2018'in başlarında resmen kullanıma sunulmuştur.

EOS başlıca iki hususta Ethereum ve diğer akıllı sözleşmeler karşısında öne çıkmaktadır:
1. Ölçeklenebilirlik
2. Yönetişim

Ölçeklenebilirlik hususunda, EOS, açıkça dapp'lerin yatay ve dikey ölçeklenebilirliği göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Ethereum gibi daha muhafazakar bir İş İspatı (Proof of Work, PoW) konsensüs mekanizması yerine EOS, ağın saniyede yaklaşık 4.000 işleme (TPS) ulaşmasını sağlayan bir Yetkilendirilmiş Hisse İspatı (Delegated Proof of Stake, DPoS) konsensüs mekanizması kullanır.

Ağın DPoS konsensüsünde, bir dizi 21 aktif blok üreticisi her bloku doğrular ve ağ katılımcıları (yani kullanıcılar ve doğrulayıcılar) tarafından seçilir. Tüm aktif blok üreticileri herkese açıktır ve diğer istatistiklerin yanı sıra ağın üreticileri hakkındaki bilgiler burada bulunmaktadır.

Her ne kadar blok üreticileri topluluk içindeki token sahipleri tarafından seçilmekte olsa da blok üreticilerinin sayısının sınırlı olması, diğer açık blok zincirleriyle kıyaslandığında, EOSIO yazılımıyla özel blok zincirleri bile oluşturmanın mümkün olmasına rağmen EOS'un merkeziliği konusunda kutuplaşmaya yol açan tartışmaları ateşlemiştir.

EOS'un yüksek TPS'si ve hızlı kesinleştirme konsensüsünün yol açtığı sonuçlardan biri de ağın işlem ücretlerine sahip olmamasıdır ve bu da ana akım kullanıcıların blok zincir tabanlı dapp'ler ile etkileşimlerinde ihtilafa neden olan başlıca noktalardan birini ortadan kaldırmaktadır. EOS dapp'leri ortalama olarak diğer akıllı sözleşme platformlarından daha fazla sayıda günlük aktif kullanıcıya sahiptir.

EOS'un yönetişim süreci blok üreticilerinin ve belirli ağ parametrelerinin etkisini yönlendirir ve bir anayasa ile resmileştirilmiştir. Blok üreticileri ağ değişiklikleriyle ilgili son söze sahiptir ancak geniş çaplı topluluk tarafından yapılacak bir oylamada yeterli sayıda token sahibi görevden alınmaları yönünde oy kullanırsa görevden alınabilirler.

EOS anayasası ile ilgili olarak, teknik belgede şu hüküm yer almaktadır:

“Bu anayasanın içeriği, kullanıcılar arasında tüzükle tamamen yürürlüğe koyulamayan yükümlülükleri tanımlar ve ortaklaşa kabul edilen diğer kuralların yanı sıra yargı alanı ve hukuk seçimini belirleyerek uyuşmazlıkların çözümünü kolaylaştırır.”

EOS'un yönetişimi, resmi blok zincir yönetişimine yönelik ilk önemli girişimlerden biridir ve protokol, topluluk ve blok üreticileri tarafından kabul edilen protokol güncellemeleri yoluyla bile değiştirilebilir.

Son haberlerde, Moonlighting adlı freelance iş platformu, EOS ağına geçtiğini ve CarbonUSD'nin (stabil coin) platformda resmî olarak kullanıma sunulduğunu duyurdu. Moonlighting bunu yapan ilk platform oldu.